ئایا رادیۆ کوردی ئه‌مریکا له کیشه‌و ناکۆکی حیزبه‌کانی رۆژههلاتدا بێلایه‌نه؟
5 Apr 2010
سه‌رنجێک له وتووێژی کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی ده‌گه‌ل ده‌نگی کوردی ئه‌مریکا
برایم جه‌هانگیری
له مالپه‌ری به‌شی کوردیی ده‌نگی ئه‌مریکا دا گوێم له وتوویژێکی ئه‌و رادیۆیه له گه‌ڵ ریزدار ته‌ها حه‌سه‌نیانی بوو که چه‌ند مه‌سه‌له‌یه‌ک به‌راستی سه‌رنجیان راکیشام. هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه کارمه‌ندی ده‌نگی کوردی ئه‌مریکا که دیمانه‌که‌ی ده‌گه‌ل کاک ته‌ها ئه‌نجام داوه، له پیناسه کردنی کاک ته‌ها دا ده‌ڵێ: "بزووتنه‌وه‌ی کوردی له رۆژهه‌ڵاتی کوردستان دا له بارێکی زۆر باش دا نییه، حه‌ز ئه‌که‌ین بزانین ئیوه له ده‌ره‌وه‌ی کاری ریکخراوه‌یی و هه‌روه‌ها له نیو مه‌ردم دان چۆن ده‌رواننه ئه‌م دابه‌ش بوونه که له ناو بزووتنه‌وه‌ی کوردی له رۆژهه‌لاتی کوردستان دا به‌دی ده‌کرێ"؟ له سه‌ره‌تاوه پێویسته بڵێم که کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی له‌ده‌ره‌وی ریکخراو دا نییه و ئه‌ندامی چالاکی حدکایه و هه‌ربۆیه به‌ریز جانی* که ئه‌و پرسیاره‌ی ئاراسته‌ی کاک ته‌ها کردوه ره‌نگه له بواری وردبینییی رۆژنامه‌گه‌ری دا زۆر سه‌رنجی ئه‌و به‌شه‌ی نه‌دابێ یان ره‌نگه ئاگای له‌وه نه‌بێ که به‌ریز ته‌ها حه‌سه‌نیانی ئه‌ندامی چالاکی حیزبێکی کوردستانییه.
دیاره کاکڵی پێکهاتنی ئه‌و دیمانه‌یه وه‌ک له سه‌رتاوه کراوه‌ته مانشیتی وتووێژه‌که (ده بێت بۆ به ره یه کی یه‌کگرتوو له ڕۆژهه ڵاتی کوردستاندا کار بکرێت) ده‌گه‌ڵ ناوه‌رۆکی وتوویژه‌که یه‌ک ناگرێته‌وه نییه. جگه له‌مه وڵامه‌کانی کاک ته‌ها له راستی دا پارادۆکسیکاڵیکی ته‌واو دژ به یه‌کن. له لایه‌ک ده‌قاوده‌ق وه‌ک به‌رپرسه هه‌ره ده‌مارگرژه‌کانی حدکا قسه ده‌کات و چه‌ندین جار ئه‌و رسته‌یه دووباره ده‌کاته‌وه که هه‌ر له سه‌ره‌تاوه کاک حه‌سه‌نی شه‌ره‌فی له پیوه‌ندی ده‌گه‌ل هه‌لوێستی به‌شیکی زۆر له ئه‌ندامانی ریبه‌ری و به‌ده‌نه‌ی حیزب دا کوتی" ئه‌و چه‌ند که‌سه‌ی دابڕاون...."!! "دابڕان" ئه‌و وشه‌یه بوو که له قسه‌کانی کاک ته‌ها دا زۆر به دیقه‌ت به‌کار ده‌هات و له هیچ جیگایه‌ک دا که سه‌باره‌ت به حیزبی دیمۆکراتی کوردستان ده‌دوا ئه‌و وشه‌یه له بیر نه‌ده‌کرا.
له دیمانه‌که دا به پیچه‌وانه‌ی پرسیاره‌کانی دیمانه‌کاری رادیۆ ده‌نگی ئه‌مریکا و پیناسه‌کردنه‌که‌ی به‌ریزیان سه‌باره‌ت به کاک ته‌ها که وه‌ک که‌سێکی له ده‌روه‌وه‌ی ریکخراو دایه و له ناو مه‌ردم دا ده‌ژی، به‌ریز ته‌ها حه‌سه‌نیانی نه ئوسولی رۆژنامه‌گه‌ری سه‌ربه‌خۆی پاراست و نه خۆی له ده‌کارکردنی ئه‌ده‌بیاتی باڵی توندئاژۆ و ئه‌ده‌بیاتی باوی ناو حدکا پاراست که سه‌باره‌ت به حدک ده‌کار ده‌کرێ. کاک ته‌ها جگه له چه‌ندین جار دووباره کردنه‌وه‌ی ئیمه و ئه‌وان واته حدکا و حدک ئه‌و شته‌ی به وتووێژکاری ده‌نگی ئه‌مریکا سه‌لماند که به‌ریز ته‌ها حه‌سه‌نیانی نه ته‌نیا له ده‌ره‌وه‌ی ریکخراو دا نییه به‌ڵکوو ئه‌ندامێکی چالاکی حدکا یه و ته‌نانه‌ت له قسه‌کردنه‌که‌ی دا خۆی وه‌ک نوینه‌ری حدکا ده‌ناسێنی و چه‌ند جار ئیمه و ئه‌وان بۆ نیشاندانی جیاوازی یان نه‌بوونی جیاوازی له نیوان حدکا و حدک دا به کار دێنێ.
له پرسیارێکی دیکه‌ی به‌ریز جانی دا که ئاراسته‌ی کاک ته‌ها ده‌کری؛ "یه‌ک نه‌گرتن یه‌کێک له هه‌ره ده‌رده کوشنده‌کانی کورده، به دیدی ئیوه سه‌رچاوه‌ی ئه‌م ده‌رده چیه و فاکته‌ره‌کان چین؟" کاک ته‌ها له وه‌ڵام دا ده‌ڵی: "کاک جانی پرسیارێکی گرینگه، و ئه‌گه‌ر بمهه‌وێ بێ ئه‌م لاو ئه‌و لا جوابت بده‌مه‌وه دیاره شتێکی زۆر ناخۆشه بۆ گه‌لێ کورد ..... دیاره تا راده‌یه‌ک ده‌گه‌رێته‌وه به‌رژه‌وه‌ندی شه‌خسی تا به‌رژه‌وه‌ندییه باڵاکان بۆ میسال ده‌توانم ئاماژه به دابران له ناو حیزبه کوردییه‌کان دا بکه‌م، ئه‌وانه‌ی که دابڕاون ویرای ریزم بۆیان به‌لام واقعیه‌ته‌که ئه‌وه‌یه پرسیار ئه‌وه‌یه که چه‌نده ئه‌و دابڕانه له به‌رژه‌وه‌ندی بزووتنه‌وه‌ی کورد دا بووه له کوردستانی ئیران. ئیمه کاتێ که ته‌ماشا ده‌که‌ین له و که‌سانه‌ی که له کۆمه‌ڵه‌ی شۆرشگیر یان حیزبی دیمۆکراتی کوردستان هاتوونه‌ته ده‌رێ یان دابڕاون ئیمه شتێکی نه‌زه‌ریان هه‌تا ئه‌لان دیاری نه‌کردوه...... بۆ نموونه به‌رپرسێکی بالای یه‌کیك له‌و ریکخراوانه له یه‌کێک له میدیاکان لێیان پرسی باشه ئیوه له‌سه‌ر چی له حیزبی دیمۆکراتی کوردستان دابڕاون..."
سه‌یره وا دیاره ئه‌و میدیایه‌ی به‌ریز حه‌سه‌نیانی باسی ده‌کات که بێ گومان
ئه‌وه پرسیار و ولامی سکرتێری حدک ه که ده‌گه‌ل ئاسۆ ئه‌نجامی داوه جا بزانه هۆی ئه‌و دابڕانه به قه‌ولێ ئیوه و هه‌لوێست وه‌رگرتن له روانگه‌ی منه‌وه چی بووه:
ئاسۆ: ئاماژه‌تان به حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران كرد. ئێستا ده‌بینین هێشتا هیچ په‌یوه‌ندیه‌كی وا نییه له نێوان ئێوه(حیزبی دیموكراتی كوردستان)و ئه‌واندا. ئایا هیچ هه‌وڵێك له ئارادایه ئه‌و په‌یوه‌ندییه ئاسایی بێته‌وه. یا نا مه‌رجێكی تایبه‌تان له‌و باروه هه‌یه؟
خالید عه‌زیزی: ئێمه زۆر جار ئاماژه‌مان پێكردوه له‌تبوونی حیزبی دیموكرات به‌رهه‌می هه‌ره‌س هێنانی میكانیزمی پێكه‌وه هه‌ڵكردن بوو. مادام به‌رهه‌می ئه‌مه‌یه ده‌بێ له میكانیزمێك بگه‌ڕی كه بكرێ له داهاتوودا ببێته رێگا چاره‌یه‌كی گونجاو. هه‌ر دووكمان حیزبی رۆژهه‌ڵاتی كوردستانین، له رێگا چاره‌كاندا كه‌م‌و زۆر لێك نزیكین، رابردوومان هاوبه‌شه، هه‌ر دوو لاشمان له رابردوودا له‌سه‌ر كه‌وتنه‌كان‌و شكسته‌كانی حیزبی دیموكراتدا به‌شدار بووین. ئه‌گه‌ر وایه ئێستا قسه له‌سه‌ر داهاتوو ده‌كه‌ین. حیزبێكی سیاسی نابێ له خانه‌ی لێكدانه‌وه‌ی كێشه‌كانی رابردوودا گیر بكا، به‌ڵكوو ده‌بێ بیر له رێگا چاره بۆ كێشه‌كانی داهاتوو بكاته‌وه.
مکانیزمی پیکه‌وه هه‌لکردن زۆر شتی گرینگ و سه‌ره‌کی ده‌گریته‌وه که جاری من خۆی لێ ده‌بوێرم ئه‌گه‌ر کاک ته‌ها ولامی پرسیاره‌کانی دایه‌وه ئه‌و کات ره‌نگه زمینه‌که له‌بارتر بیت بۆ گفتوگۆکردن له‌سه‌ری.
هه‌ر له‌و دیمانه‌یه دا و له وڵامی به‌ریز دیمانه‌کاری ده‌نگی ئه‌مریکا که ده‌ڵی ئه‌و ریکخراوانه هه‌ر دوای دابه‌ش بوونیان داوای یه‌کگرتنه‌وه ده‌که‌ن به‌ڵام هیشتا هه‌نگاوێکی ئه‌وتۆیان نه‌ناوه بۆ ئه‌وه‌ی یه‌ک بگرنه‌وه. کاک ته‌ها له وڵام دا ده‌ڵی" من وه‌ک شه‌خس که ته‌ماشای ئه‌وه ده‌که‌م به‌شیک یان خه‌لکانێک یا لایه‌نێکی که خوازیاری ئه‌وه‌یه.. باشه چ ته‌زمینێک هه‌یه که سبه‌ینی له سه‌ررا بۆ جاری چه‌نده‌م ئه‌و شته روو نه‌داته‌وه؟ باشه بۆچی رۆێشتنه ده‌ر و بۆچی گه‌رانه‌وه؟ ئه‌وانه هه‌موو پرسیارن خوب ده‌بێ جواب بدریته‌وه ..." گۆیا به‌ریزیان هیچ شتێکی ئه‌وتۆ نابینی که جیاواز بیت له‌گه‌ل حدکا دا دووباره و بڕیک به توره‌یی ئه‌مجاره‌یان هاته سه‌ر هۆی دابران و یه‌کگرتنه‌وه و به داخه‌وه دووباره به هه‌مان شیواز و به هه‌مان ئه‌ده‌بیات ولامی پرسیارێکی کارمه‌نده‌که‌ی ده‌نگی ئه‌مریکای دایه‌وه که وا دیار بوو ئه‌ویش بۆی تێ ده‌کرده‌وه.
سه‌یر ئه‌وه‌یه هه‌ر که‌س به‌لای خۆی دا ده‌کێشی به‌لام ئاخر رۆژنامه‌وان و لیکۆڵه‌ری سیاسیی ده‌بێ برێکی تیدا بێلیته‌وه ئه‌وه هات و ئه‌و حوکمه‌ی به‌ریز حه‌سه‌نیانی راست ده‌رنه‌چوو؟ من لیره دا بۆ روونبونه‌وه‌ی ئه‌و دیمانه‌یه و ره‌وینه‌وه‌ی ته‌م و مژه‌کانی ناو دیمانه‌که ئه‌و پرسیارانه ئاراسته‌ی کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی ده‌که‌م که هیوادارم ولامه‌کانی به سه‌راحه‌ت بدۆزێته‌وه و بۆ من و بۆ زۆر که‌سی دیکه‌شی روون کاته‌ه‌وه جا ئه‌و ده‌م منیش وه‌ک ئه‌ندامی حدک ده‌گه‌ڵی ده‌که‌ومه دیالۆگیکی برایانه تا به‌لکوو لایه‌نی نادیاری ئه‌و دابرانه بۆ زۆر که‌س و یه‌ک له‌وان بۆ به‌ریزانی ده‌نگی ئه‌مریکا روونتر بکه‌ینه‌وه.
1- وشه‌ی دابڕان له کوێوه هاتوه و چۆنه له په‌یوه‌ندی ده‌گه‌ل جه‌ریانێکی سیاسیی دا بۆته پیناسه‌یه‌ک بۆ ئه‌و که‌سانه‌ی له‌گه‌ل به‌ریزان زۆرینه‌ی ریبه‌ری کۆنگره‌ی 13ی حدکا دا نه‌یانتوانی کار بکه‌ن و پاش هه‌وڵێکی زۆر بۆ چاره‌سه‌ری کێشه‌کان و بێ ئاکام بوونی ئه‌و هه‌وڵانه ناچار تیکۆشانی خۆیان به جیا له‌و هاوڕیانه راگه‌یاند.
2- کێ رۆیشتوه و بۆ کوی رۆێشتوه ؟ ئه‌و ئه‌ده‌بیاته کوچه بازارییه چۆنه له لایه‌ن کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانیش وه‌ک رۆژنامه‌وان و لیکۆڵه‌ری سیاسی دووباره ده‌کرێته‌وه؟
3- کێ داوای گه‌ڕانه‌وه‌ی کردوه و له کوێ ئه‌و داوایه دیتراوه و کراوه؟ تکایه با کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی لانی که‌م بۆ منی ئه‌ندامی حدک- ی روون بکاته‌وه؟ ئه‌گه‌ر واش نه‌بوو چۆن ده‌توانێ له ژیر باری ئه‌و مه‌سئولیه‌ته بیته‌ده‌رێ که به‌رامبه‌ر به‌و ده‌ڕبڕینه ده‌که‌وێته ئه‌ستۆی؟
زۆر سه‌یره له لای من که کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی باسی یه‌کریزی ده‌کات و له ته‌واوی دیمانه‌که دا یه‌ک رسته‌شی بۆنی ئه‌و باسه‌ی لێ نه‌ده‌هات و ته‌نیا وه‌ک تیۆری باسی قازانجه‌کانی یه‌کگرتنی ده‌کرد! ده‌حالێکدا له ته‌واوی دیمانه‌که دا هه‌موو هه‌وڵه‌کانی به‌که‌مگرتنی خه‌لک و ئه‌ندامانی حدک بوو که من به‌ش به‌حالی خۆم ئه‌و روانگه‌ویه‌م له کاک ته‌ها وه‌ک رۆژنامه‌وان به دوور ده‌زانی.
برایم جه‌هانگیری
له مالپه‌ری به‌شی کوردیی ده‌نگی ئه‌مریکا دا گوێم له وتوویژێکی ئه‌و رادیۆیه له گه‌ڵ ریزدار ته‌ها حه‌سه‌نیانی بوو که چه‌ند مه‌سه‌له‌یه‌ک به‌راستی سه‌رنجیان راکیشام. هه‌ر له‌سه‌ره‌تاوه کارمه‌ندی ده‌نگی کوردی ئه‌مریکا که دیمانه‌که‌ی ده‌گه‌ل کاک ته‌ها ئه‌نجام داوه، له پیناسه کردنی کاک ته‌ها دا ده‌ڵێ: "بزووتنه‌وه‌ی کوردی له رۆژهه‌ڵاتی کوردستان دا له بارێکی زۆر باش دا نییه، حه‌ز ئه‌که‌ین بزانین ئیوه له ده‌ره‌وه‌ی کاری ریکخراوه‌یی و هه‌روه‌ها له نیو مه‌ردم دان چۆن ده‌رواننه ئه‌م دابه‌ش بوونه که له ناو بزووتنه‌وه‌ی کوردی له رۆژهه‌لاتی کوردستان دا به‌دی ده‌کرێ"؟ له سه‌ره‌تاوه پێویسته بڵێم که کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی له‌ده‌ره‌وی ریکخراو دا نییه و ئه‌ندامی چالاکی حدکایه و هه‌ربۆیه به‌ریز جانی* که ئه‌و پرسیاره‌ی ئاراسته‌ی کاک ته‌ها کردوه ره‌نگه له بواری وردبینییی رۆژنامه‌گه‌ری دا زۆر سه‌رنجی ئه‌و به‌شه‌ی نه‌دابێ یان ره‌نگه ئاگای له‌وه نه‌بێ که به‌ریز ته‌ها حه‌سه‌نیانی ئه‌ندامی چالاکی حیزبێکی کوردستانییه.
دیاره کاکڵی پێکهاتنی ئه‌و دیمانه‌یه وه‌ک له سه‌رتاوه کراوه‌ته مانشیتی وتووێژه‌که (ده بێت بۆ به ره یه کی یه‌کگرتوو له ڕۆژهه ڵاتی کوردستاندا کار بکرێت) ده‌گه‌ڵ ناوه‌رۆکی وتوویژه‌که یه‌ک ناگرێته‌وه نییه. جگه له‌مه وڵامه‌کانی کاک ته‌ها له راستی دا پارادۆکسیکاڵیکی ته‌واو دژ به یه‌کن. له لایه‌ک ده‌قاوده‌ق وه‌ک به‌رپرسه هه‌ره ده‌مارگرژه‌کانی حدکا قسه ده‌کات و چه‌ندین جار ئه‌و رسته‌یه دووباره ده‌کاته‌وه که هه‌ر له سه‌ره‌تاوه کاک حه‌سه‌نی شه‌ره‌فی له پیوه‌ندی ده‌گه‌ل هه‌لوێستی به‌شیکی زۆر له ئه‌ندامانی ریبه‌ری و به‌ده‌نه‌ی حیزب دا کوتی" ئه‌و چه‌ند که‌سه‌ی دابڕاون...."!! "دابڕان" ئه‌و وشه‌یه بوو که له قسه‌کانی کاک ته‌ها دا زۆر به دیقه‌ت به‌کار ده‌هات و له هیچ جیگایه‌ک دا که سه‌باره‌ت به حیزبی دیمۆکراتی کوردستان ده‌دوا ئه‌و وشه‌یه له بیر نه‌ده‌کرا.
له دیمانه‌که دا به پیچه‌وانه‌ی پرسیاره‌کانی دیمانه‌کاری رادیۆ ده‌نگی ئه‌مریکا و پیناسه‌کردنه‌که‌ی به‌ریزیان سه‌باره‌ت به کاک ته‌ها که وه‌ک که‌سێکی له ده‌روه‌وه‌ی ریکخراو دایه و له ناو مه‌ردم دا ده‌ژی، به‌ریز ته‌ها حه‌سه‌نیانی نه ئوسولی رۆژنامه‌گه‌ری سه‌ربه‌خۆی پاراست و نه خۆی له ده‌کارکردنی ئه‌ده‌بیاتی باڵی توندئاژۆ و ئه‌ده‌بیاتی باوی ناو حدکا پاراست که سه‌باره‌ت به حدک ده‌کار ده‌کرێ. کاک ته‌ها جگه له چه‌ندین جار دووباره کردنه‌وه‌ی ئیمه و ئه‌وان واته حدکا و حدک ئه‌و شته‌ی به وتووێژکاری ده‌نگی ئه‌مریکا سه‌لماند که به‌ریز ته‌ها حه‌سه‌نیانی نه ته‌نیا له ده‌ره‌وه‌ی ریکخراو دا نییه به‌ڵکوو ئه‌ندامێکی چالاکی حدکا یه و ته‌نانه‌ت له قسه‌کردنه‌که‌ی دا خۆی وه‌ک نوینه‌ری حدکا ده‌ناسێنی و چه‌ند جار ئیمه و ئه‌وان بۆ نیشاندانی جیاوازی یان نه‌بوونی جیاوازی له نیوان حدکا و حدک دا به کار دێنێ.
له پرسیارێکی دیکه‌ی به‌ریز جانی دا که ئاراسته‌ی کاک ته‌ها ده‌کری؛ "یه‌ک نه‌گرتن یه‌کێک له هه‌ره ده‌رده کوشنده‌کانی کورده، به دیدی ئیوه سه‌رچاوه‌ی ئه‌م ده‌رده چیه و فاکته‌ره‌کان چین؟" کاک ته‌ها له وه‌ڵام دا ده‌ڵی: "کاک جانی پرسیارێکی گرینگه، و ئه‌گه‌ر بمهه‌وێ بێ ئه‌م لاو ئه‌و لا جوابت بده‌مه‌وه دیاره شتێکی زۆر ناخۆشه بۆ گه‌لێ کورد ..... دیاره تا راده‌یه‌ک ده‌گه‌رێته‌وه به‌رژه‌وه‌ندی شه‌خسی تا به‌رژه‌وه‌ندییه باڵاکان بۆ میسال ده‌توانم ئاماژه به دابران له ناو حیزبه کوردییه‌کان دا بکه‌م، ئه‌وانه‌ی که دابڕاون ویرای ریزم بۆیان به‌لام واقعیه‌ته‌که ئه‌وه‌یه پرسیار ئه‌وه‌یه که چه‌نده ئه‌و دابڕانه له به‌رژه‌وه‌ندی بزووتنه‌وه‌ی کورد دا بووه له کوردستانی ئیران. ئیمه کاتێ که ته‌ماشا ده‌که‌ین له و که‌سانه‌ی که له کۆمه‌ڵه‌ی شۆرشگیر یان حیزبی دیمۆکراتی کوردستان هاتوونه‌ته ده‌رێ یان دابڕاون ئیمه شتێکی نه‌زه‌ریان هه‌تا ئه‌لان دیاری نه‌کردوه...... بۆ نموونه به‌رپرسێکی بالای یه‌کیك له‌و ریکخراوانه له یه‌کێک له میدیاکان لێیان پرسی باشه ئیوه له‌سه‌ر چی له حیزبی دیمۆکراتی کوردستان دابڕاون..."
سه‌یره وا دیاره ئه‌و میدیایه‌ی به‌ریز حه‌سه‌نیانی باسی ده‌کات که بێ گومان
" سه‌یره وا دیاره ئه‌و میدیایه‌ی به‌ریز حه‌سه‌نیانی باسی ده‌کات که بێ گومان بی بی سی بووه ئه‌ویش هه‌ر هه‌مان ئه‌ده‌بیاتی حدکا ی ده‌کار کردوه و له به‌رپرسی باڵای یه‌کێک له‌و ریکخراوانه‌ی پرسیوه بۆ چی دابڕاون؟ ئایا کاک ته‌ها پێی وایه لانیکه‌م لیره دا ئه‌مانتتداری له‌به‌رچاو گرتووه؟ ئایا ئه‌و میدیایه‌ی به‌ریزیان باسی ده‌که‌ن له به‌رپرسه بالاکه‌ی پرسی بۆ دابڕاون؟ یان ئه‌و پرسیاره و گۆنجاندنی ئه‌و وشه‌یه له لایه‌ن کاک ته‌هاوه له میدیایه‌کی جیهانی دا بڵاو ده‌کریته‌وه "بی بی سی بووه ئه‌ویش هه‌ر هه‌مان ئه‌ده‌بیاتی حدکا ی ده‌کار کردوه و له به‌رپرسی باڵای یه‌کێک له‌و ریکخراوانه‌ی پرسیوه بۆ چی دابڕاون؟ ئایا کاک ته‌ها پێی وایه لانیکه‌م لیره دا ئه‌مانتتداری له‌به‌رچاو گرتووه؟ ئایا ئه‌و میدیایه‌ی به‌ریزیان باسی ده‌که‌ن له به‌رپرسه بالاکه‌ی پرسی بۆ دابڕاون؟ یان ئه‌و پرسیاره و گۆنجاندنی ئه‌و وشه‌یه له لایه‌ن کاک ته‌هاوه له میدیایه‌کی جیهانی دا بڵاو ده‌کریته‌وه چوونکه کاک ته‌ها عه‌لاقه‌ی به ده‌کار کردنی ئه‌و شیوه ئه‌ده‌بیاته هه‌یه؟ ئه‌گه‌رچی ده‌توانم به راشکاوی بڵیم که لیره‌شدا کاک ته‌ها قسه‌کانی ئه‌و به‌رپرسه‌ی خۆی مه‌به‌ستیه‌تی سانسۆر کردوه، ده‌نا سوور ده‌زانێ که وانییه.
ئه‌وه پرسیار و ولامی سکرتێری حدک ه که ده‌گه‌ل ئاسۆ ئه‌نجامی داوه جا بزانه هۆی ئه‌و دابڕانه به قه‌ولێ ئیوه و هه‌لوێست وه‌رگرتن له روانگه‌ی منه‌وه چی بووه:
ئاسۆ: ئاماژه‌تان به حیزبی دیموكراتی كوردستانی ئێران كرد. ئێستا ده‌بینین هێشتا هیچ په‌یوه‌ندیه‌كی وا نییه له نێوان ئێوه(حیزبی دیموكراتی كوردستان)و ئه‌واندا. ئایا هیچ هه‌وڵێك له ئارادایه ئه‌و په‌یوه‌ندییه ئاسایی بێته‌وه. یا نا مه‌رجێكی تایبه‌تان له‌و باروه هه‌یه؟
خالید عه‌زیزی: ئێمه زۆر جار ئاماژه‌مان پێكردوه له‌تبوونی حیزبی دیموكرات به‌رهه‌می هه‌ره‌س هێنانی میكانیزمی پێكه‌وه هه‌ڵكردن بوو. مادام به‌رهه‌می ئه‌مه‌یه ده‌بێ له میكانیزمێك بگه‌ڕی كه بكرێ له داهاتوودا ببێته رێگا چاره‌یه‌كی گونجاو. هه‌ر دووكمان حیزبی رۆژهه‌ڵاتی كوردستانین، له رێگا چاره‌كاندا كه‌م‌و زۆر لێك نزیكین، رابردوومان هاوبه‌شه، هه‌ر دوو لاشمان له رابردوودا له‌سه‌ر كه‌وتنه‌كان‌و شكسته‌كانی حیزبی دیموكراتدا به‌شدار بووین. ئه‌گه‌ر وایه ئێستا قسه له‌سه‌ر داهاتوو ده‌كه‌ین. حیزبێكی سیاسی نابێ له خانه‌ی لێكدانه‌وه‌ی كێشه‌كانی رابردوودا گیر بكا، به‌ڵكوو ده‌بێ بیر له رێگا چاره بۆ كێشه‌كانی داهاتوو بكاته‌وه.
مکانیزمی پیکه‌وه هه‌لکردن زۆر شتی گرینگ و سه‌ره‌کی ده‌گریته‌وه که جاری من خۆی لێ ده‌بوێرم ئه‌گه‌ر کاک ته‌ها ولامی پرسیاره‌کانی دایه‌وه ئه‌و کات ره‌نگه زمینه‌که له‌بارتر بیت بۆ گفتوگۆکردن له‌سه‌ری.
هه‌ر له‌و دیمانه‌یه دا و له وڵامی به‌ریز دیمانه‌کاری ده‌نگی ئه‌مریکا که ده‌ڵی ئه‌و ریکخراوانه هه‌ر دوای دابه‌ش بوونیان داوای یه‌کگرتنه‌وه ده‌که‌ن به‌ڵام هیشتا هه‌نگاوێکی ئه‌وتۆیان نه‌ناوه بۆ ئه‌وه‌ی یه‌ک بگرنه‌وه. کاک ته‌ها له وڵام دا ده‌ڵی" من وه‌ک شه‌خس که ته‌ماشای ئه‌وه ده‌که‌م به‌شیک یان خه‌لکانێک یا لایه‌نێکی که خوازیاری ئه‌وه‌یه.. باشه چ ته‌زمینێک هه‌یه که سبه‌ینی له سه‌ررا بۆ جاری چه‌نده‌م ئه‌و شته روو نه‌داته‌وه؟ باشه بۆچی رۆێشتنه ده‌ر و بۆچی گه‌رانه‌وه؟ ئه‌وانه هه‌موو پرسیارن خوب ده‌بێ جواب بدریته‌وه ..." گۆیا به‌ریزیان هیچ شتێکی ئه‌وتۆ نابینی که جیاواز بیت له‌گه‌ل حدکا دا دووباره و بڕیک به توره‌یی ئه‌مجاره‌یان هاته سه‌ر هۆی دابران و یه‌کگرتنه‌وه و به داخه‌وه دووباره به هه‌مان شیواز و به هه‌مان ئه‌ده‌بیات ولامی پرسیارێکی کارمه‌نده‌که‌ی ده‌نگی ئه‌مریکای دایه‌وه که وا دیار بوو ئه‌ویش بۆی تێ ده‌کرده‌وه.
" سه‌یر ئه‌وه‌یه هه‌ر که‌س به‌لای خۆی دا ده‌کێشی به‌لام ئاخر رۆژنامه‌وان و لیکۆڵه‌ری سیاسیی ده‌بێ برێکی تیدا بێلیته‌وه ئه‌وه هات و ئه‌و حوکمه‌ی به‌ریز حه‌سه‌نیانی راست ده‌رنه‌چوو؟ "
سه‌یر ئه‌وه‌یه هه‌ر که‌س به‌لای خۆی دا ده‌کێشی به‌لام ئاخر رۆژنامه‌وان و لیکۆڵه‌ری سیاسیی ده‌بێ برێکی تیدا بێلیته‌وه ئه‌وه هات و ئه‌و حوکمه‌ی به‌ریز حه‌سه‌نیانی راست ده‌رنه‌چوو؟ من لیره دا بۆ روونبونه‌وه‌ی ئه‌و دیمانه‌یه و ره‌وینه‌وه‌ی ته‌م و مژه‌کانی ناو دیمانه‌که ئه‌و پرسیارانه ئاراسته‌ی کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی ده‌که‌م که هیوادارم ولامه‌کانی به سه‌راحه‌ت بدۆزێته‌وه و بۆ من و بۆ زۆر که‌سی دیکه‌شی روون کاته‌ه‌وه جا ئه‌و ده‌م منیش وه‌ک ئه‌ندامی حدک ده‌گه‌ڵی ده‌که‌ومه دیالۆگیکی برایانه تا به‌لکوو لایه‌نی نادیاری ئه‌و دابرانه بۆ زۆر که‌س و یه‌ک له‌وان بۆ به‌ریزانی ده‌نگی ئه‌مریکا روونتر بکه‌ینه‌وه.
1- وشه‌ی دابڕان له کوێوه هاتوه و چۆنه له په‌یوه‌ندی ده‌گه‌ل جه‌ریانێکی سیاسیی دا بۆته پیناسه‌یه‌ک بۆ ئه‌و که‌سانه‌ی له‌گه‌ل به‌ریزان زۆرینه‌ی ریبه‌ری کۆنگره‌ی 13ی حدکا دا نه‌یانتوانی کار بکه‌ن و پاش هه‌وڵێکی زۆر بۆ چاره‌سه‌ری کێشه‌کان و بێ ئاکام بوونی ئه‌و هه‌وڵانه ناچار تیکۆشانی خۆیان به جیا له‌و هاوڕیانه راگه‌یاند.
2- کێ رۆیشتوه و بۆ کوی رۆێشتوه ؟ ئه‌و ئه‌ده‌بیاته کوچه بازارییه چۆنه له لایه‌ن کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانیش وه‌ک رۆژنامه‌وان و لیکۆڵه‌ری سیاسی دووباره ده‌کرێته‌وه؟
3- کێ داوای گه‌ڕانه‌وه‌ی کردوه و له کوێ ئه‌و داوایه دیتراوه و کراوه؟ تکایه با کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی لانی که‌م بۆ منی ئه‌ندامی حدک- ی روون بکاته‌وه؟ ئه‌گه‌ر واش نه‌بوو چۆن ده‌توانێ له ژیر باری ئه‌و مه‌سئولیه‌ته بیته‌ده‌رێ که به‌رامبه‌ر به‌و ده‌ڕبڕینه ده‌که‌وێته ئه‌ستۆی؟
زۆر سه‌یره له لای من که کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی باسی یه‌کریزی ده‌کات و له ته‌واوی دیمانه‌که دا یه‌ک رسته‌شی بۆنی ئه‌و باسه‌ی لێ نه‌ده‌هات و ته‌نیا وه‌ک تیۆری باسی قازانجه‌کانی یه‌کگرتنی ده‌کرد! ده‌حالێکدا له ته‌واوی دیمانه‌که دا هه‌موو هه‌وڵه‌کانی به‌که‌مگرتنی خه‌لک و ئه‌ندامانی حدک بوو که من به‌ش به‌حالی خۆم ئه‌و روانگه‌ویه‌م له کاک ته‌ها وه‌ک رۆژنامه‌وان به دوور ده‌زانی.
" زۆر سه‌یره له لای من که کاک ته‌ها حه‌سه‌نیانی باسی یه‌کریزی ده‌کات و له ته‌واوی دیمانه‌که دا یه‌ک رسته‌شی بۆنی ئه‌و باسه‌ی لێ نه‌ده‌هات و ته‌نیا وه‌ک تیۆری باسی قازانجه‌کانی یه‌کگرتنی ده‌کرد! ده‌حالێکدا له ته‌واوی دیمانه‌که دا هه‌موو هه‌وڵه‌کانی به‌که‌مگرتنی خه‌لک و ئه‌ندامانی حدک بوو که من به‌ش به‌حالی خۆم ئه‌و روانگه‌ویه‌م له کاک ته‌ها وه‌ک رۆژنامه‌وان به دوور ده‌زانی. "به بڕوای من هه‌موو ئه‌وانه‌ی باسی گه‌ڕانه‌وه‌ی ئه‌و که‌سانه ده‌که‌ن که گۆیا رۆیشتوون (ده‌حالێکدا هه‌ر له بن گوێی خۆیانن و بۆ هیچ کوێ نه‌چوون) ته‌نیا ده‌یانهه‌وێ پۆزێک لێبده‌ن و خۆیان خاوه‌ن حه‌ق نیشان بده‌ن و به لایه‌نگرانی خۆیان بڵین که ئه‌وه‌تا ئه‌و چه‌ند که‌سه‌ی چوون وا خه‌ریکه ده‌گه‌ڕێنه‌وه به‌لام ریگایان نییه؟! ئه‌وه له حاڵیکدایه که کاک ته‌ها و هه‌موو ئه‌و که‌سانه‌ی ئاوا بیر ده‌که‌نه‌وه زۆر باش ده‌زانن نه "گه‌ڕانه‌وه" بۆ باوه‌شی پڕ له میهری ئه‌وان و نه یه‌کگرتنه‌وه هینده ئاسان نییه. جا بۆ هه‌وڵه‌کانیان خستۆته گه‌ڕ تا له‌مپه‌ری زیاتر له ریگای لانی که‌می دۆستایه‌تی و برایه‌تی دا ساز بکه‌ن پرسیارێکه ده‌بێ خۆیان وڵامی بده‌نه‌وه. جیگای سه‌رنج ئه‌وه‌یه که بۆچی راست له‌و کاته دا که کۆمه‌ڵێک خه‌لکی دڵسۆز بۆ یه‌کریزی و ئاشته‌وایی ریزه‌کانی دیمۆکرات قۆڵی هیمه‌‌تیان هه‌ڵماڵیوه تا هه‌نگاوێک بۆ یه‌کخستنی ریزه‌کانی حیزب و هیزه سیاسییه‌کان هه‌ڵیننه‌وه له هه‌موو که‌لێن و قۆژبنێک دا ده‌نگی ئه‌و که‌سانه دێته گوێ که له په‌نا لێکدانه‌وه و هه‌لسه‌نگاندنی هه‌لومه‌رجی حیزبه‌کانی رۆژههلاتدا دیسان خه‌ریکی هه‌ڵدانه‌وه‌ی قه‌تماخه‌ی برینه کۆنه‌کانن. ئه‌و کاره‌ی هه‌رگیز رۆژێک له رۆژان قازانجی به هیچ که‌س و لایه‌نێک نه‌گه‌یاندووه. به‌و شیوه دوان و ئه‌ده‌بیاته‌ش نه ته‌نیا نابێ باسی پیویستی یه‌کگرتن بکه‌ین به‌ڵکوو ناتوانین له مه‌سه‌له‌ی یه‌کگرتن و پیکهینانی به‌ره‌ش بدوێین و هه‌رگیز بستێکیش له پێک هینانی ئه‌و به‌ره خه‌یاڵیه ناتوانین نزیک بینه‌وه. ئه‌و شیوه دوانه و ئه‌و عه‌قڵیه‌ته‌ی ئاوا ده‌روانێته روانگه جیاوازه‌کان، راست هه‌مان عه‌قڵیه‌ته که حیزبی به‌م رۆژه گه‌یاند و له‌تی کرد. هه‌مان عه‌قڵیه‌تی کۆن و سواوه که له رۆژهه‌لاتی کوردستان زۆربه‌ی خه‌لک پێکه‌نینی پێی دێ. هیواداریشم که رادیۆ ده‌نگی کوردی ئه‌مریکا لایه‌نی ئینساف له به‌رچاو بگرێ و رادیۆکه نه‌بێته مه‌یدانی ده‌ربڕینی لایه‌نێک دژی لایه‌نێکی دیکه بێ ئه‌وه‌ی ئه‌و لایه‌نه‌ش مافی وڵامدانه‌وه‌ی هه‌بێ .
No comments:
Post a Comment