Wednesday 29 January 2014

ئه‌و وێنه‌یه‌ی کاک کاووس عه‌زیزی وه‌ک به‌ڵگه‌یه‌ک بۆ کوتانی حدک که‌ڵکی لێوه‌رده‌گرێ

ئه‌و وێنه‌یه‌ی کاک کاووس عه‌زیزی وه‌ک به‌ڵگه‌یه‌ک بۆ کوتانی حدک که‌ڵکی لێوه‌رده‌گرێ   


ئه‌و وێنه‌یه‌ی که‌ کاک کاووس عه‌زیزی کادری له‌ مێژینه‌ی حدکا وه‌ک به‌ڵگه‌یه‌ک له‌ دژی حدک که‌ڵکی لێوه‌ر ده‌گرێ ، له‌ ڕاستیدا وێنه‌یه‌که‌ که‌ من کاتێ هاتمه‌ ناو ساڵۆنی مه‌راسیمه‌که‌ وه‌به‌ر چاوم که‌وت و دووره‌ دیمه‌نی ساڵۆنه‌که‌م زۆر پێجوان بوو و منیش وێنه‌یه‌کم به‌ موبایله‌که‌م هه‌ڵگرته‌وه‌ و نووسیم "به‌ر له‌ ده‌سپێکی به‌رنامه‌ی دووی دووی رێبه‌ندان". رازاندنه‌وه‌ی ساڵۆن له‌ راستیدا کاری 3 یان 4 گه‌نجی کورد بوو که‌ زۆر سه‌رنجیان نه‌دابوویه‌ درووشمه‌کان و ئه‌و دروشمه‌شیان به‌هه‌ڵ دانابووکه‌ پێوه‌ندی به‌ 25ی گه‌لاوێژه‌وه‌ هه‌بوو و منیش که‌ خه‌ریکی هاوکاری کردنی ئه‌و دۆستانه‌ بووم پاش ماوه‌یه‌ک دیتم که‌ ئه‌و دروشمه‌یان به‌ هه‌ڵه‌ هه‌ڵواسیوه‌ و ئاگادارم کردن و ئه‌وانیش لایانبرد. که‌ چی کاک کاووس وه‌ک نیه‌تی هه‌میشه‌یی و وه‌ک ئه‌وه‌ی 7 مێشی ده‌خه‌ڵه‌فه‌یکی دا دتبێته‌وه‌ راست کۆپی کردووه دایناوه‌ته‌ سه‌ر دیواره‌که‌ی خۆی و گۆیا بۆ خۆی جارێ لێی نوستووه‌. کاک کاووس له‌ جیاتی ئه‌مه‌ ده‌یتوانی هه‌م باسی هه‌ڵه‌که‌ی کردبا و هه‌میش پیرۆز بایی ئه‌ورۆژه‌ی کردبا به‌ڵام ئه‌و کاری به‌ دووی ڕیئبه‌ندان و پیرۆزکردنه‌که‌ نه‌داوه‌ ئه‌و وه‌دوای نیه‌تی خۆی ده‌که‌وێ و ئه‌و هه‌ڵه‌یه‌ی وا قواستۆته‌وه‌ وه‌ک ئه‌وه‌ی قه‌ڵای خه‌یبه‌ری گرتبێ.

من بۆیه‌ ئه‌و وێنه‌یه‌ی بۆ شێر ده‌که‌م تا هه‌م کاک کاووس دڵی ئاسووده‌ بێ که‌ خه‌ڵکێکی زۆر ئه‌و هه‌ڵه‌یه‌ی براده‌رانی کومیته‌ی حدک ده‌بینن که‌ هه‌ر چه‌ندنده‌قیقه‌یه‌کی مه‌ودا هه‌بووه‌ و هه‌میش خه‌ڵک بزانێ مرۆڤ له‌ هه‌موو کات دا قابیلی هه‌ڵه‌یه‌، هه‌ڵه‌ش تاوانی نه‌به‌خشراو نییه‌. به‌ڵام له‌ هه‌مان کات دا خه‌ڵکی ده‌بێ یه‌ک شتی دیکه‌ش بزانن. ئه‌گه‌ر حدک یان حدکا یان هه‌ر حزبێکی دیکه‌ له‌ زۆر بابه‌تی سیاسی دا و له‌ زۆر هه‌ڵوێستی سیاسی دا به‌ باری عیناد دا بکه‌وێ و هه‌ر له‌سه‌ر عه‌قڵیه‌تی 30 ساڵ له‌مه‌وبه‌ر سیاسه‌ت بکات ، ئه‌گه‌ر کاک حه‌مه‌نه‌زیفی به‌رێز له‌ تازه‌ترین دیمانه‌ی دا هه‌ر قسه‌ی 7 ساڵ له‌مه‌و به‌ر ده‌کات، ئه‌گه‌ر وتووێژکاری کوردستان مێدیا به‌ هه‌مان عه‌قلیه‌تی 7 ساڵ له‌مه‌وبه‌ پرسیاری خۆی به‌و رسته‌یه‌ ئاراسته‌ی کاک حه‌مه‌نه‌زیف ده‌کات " پ3: لایەنی بەرامبەر واتە هاوڕێیانی پێشوو، باس لەوە دەكەن كە بیڕۆكەی یەكگرتنەوەی حیزب یەكەمجار لە لای ئەوانەوە خراوەتە بەر باس و بە پێی ڕاگەیەندراوی فەرمیی خۆیان......"، من گوناهی کاک حه‌مه‌نه‌زیف و باقی سه‌رکردایه‌تی حدکا یان حدک یان هه‌ر حیزبێکی دیکه‌ ناگرم ، چون به‌داخه‌وه‌ بیر و هزر و روانینی که‌سانی وه‌ک هاوڕێی خۆشه‌ویست به‌ڵام یه‌کجار قین له‌ دڵ کاک کاووس عه‌زیزیان له‌ پشته‌ و به‌ دڵنیاییشه‌وه‌ ئه‌و که‌سانه‌ که‌م نین، من ئه‌و بۆچوونه‌م هه‌ر ئه‌وڕۆ له‌سه‌ر دیواری کاک دڵشاد جه‌مشیدی ده‌نووسی به‌ڵام خۆم لێبوارد که‌چی سوور ده‌زانم ئه‌گه‌ر به‌یانی ئه‌و بووچوونه‌م نووسیبا کاک کاووس تووشی ئه‌و فه‌تحه‌ و ده‌سکه‌وته‌ گه‌وره‌یه‌ نه‌ده‌بوو.

با خاتیره‌یه‌کیش بگێڕمه‌وه‌ له‌ کاتێک که‌ رۆژنامه‌ی کوردستان بۆ یه‌که‌م جار له‌ قه‌ڵا وه‌به‌ر جاوم که‌وت، نازانم چۆن بوو خۆم و شانسی خۆم تووشی ئه‌وه‌ هاتم که‌ له‌ جیاتی حزیبی دێمۆکڕاتی کوردستانی ئێران نووسرابوو " حیزی دیمۆکڕاتی کوردسنانی ئێران" باوه‌ڕ بکه‌ن من هێنده‌ شه‌رم دایگرتم وه‌خت بوو شێت بم، به‌ په‌له‌ شته‌که‌م گه‌یانده‌ کاک حه‌سه‌ن شه‌ڕه‌فی و کوتم کاک با ئه‌و ژماره‌یه‌ بڵاو نه‌کرێته‌وه‌ ئه‌و هه‌ڵه‌یه‌ زۆر زه‌ق و زۆر عه‌یبه‌، کاک حه‌سه‌ن به‌ پێکه‌نینه‌وه‌ کوتی ماڵته‌ له‌ سه‌ر که‌وتنی یه‌ک پیت، "ب" یه‌ک رۆژنامه‌یه‌ک چۆ خڕ ده‌کرێته‌وه‌؟! و کاک کاووس گیان ئه‌و رۆژنامه‌یه‌ هه‌ر وا گه‌یشته‌ ده‌ستی خوێنه‌رانی .... هیوادارم خه‌وێکی خۆشت بووبێ.


تێبینی: کاووس عه‌زیزی له‌ نوسینی یه‌که‌م دا که‌ من راسته‌و خۆ نووسراوه‌که‌ی ئه‌وم گواستبۆوه‌ و دوای ئه‌وی له‌ بۆچوونه‌کاندا بێڕێزیه‌کی زۆری به‌ من و به‌ مامۆستای بێ ئاگا له‌ هه‌موو شتێک و به‌ حدک کردبوو و بۆ ماوه‌ی زیاتر له‌ 12 سه‌عات ئه‌و بیڕیزیانه‌ی وه‌ک کولتووری کادرێکی 30 ساڵه‌ی په‌روه‌ردی دێمۆکڕات به‌ خه‌ڵک نیشان دابوو ئه‌وه‌ی یه‌که‌می لابرد و ئه‌مه‌یانی دانا. من ئه‌و بابه‌ته‌ بۆیه‌ ناورۆژێنم تا بم هه‌وێ ئه‌و هه‌ڵه‌یه‌ی که‌ کراوه‌ په‌رده‌ پۆشی بکه‌م ناشم هه‌وێ دوژمنایه‌تی کاک کاووس بکه‌م به‌ڵام ناشم هه‌وێ ئه‌و جیاوازیانه‌ نیشانی خه‌ڵک نه‌ده‌م که‌ له‌ سه‌ر دیواره‌که‌ی من و له‌ ناو هه‌موو بۆجوونه‌کان که‌ زۆربه‌شیان ئه‌ندامی حدک بوون تاقه‌ یه‌ک بۆچونی سووک و یه‌ک بێڕزیزی به‌ کاک کاووس و به‌ حدکا تێدا نه‌ده‌دیت. له‌ حاڵێکدا ئه‌ندامانی دیاری حدکا هه‌ر مابوو ناوی دایک و خوشکمان بێنن. ئه‌ویش ته‌نیا له‌سه‌ر ئه‌و نووسراوه‌ی سه‌ره‌وه‌ که‌ من ولامی کاره‌که‌ و پاشقولگرتنه‌که‌ی کاک کاووسم داوه‌ته‌وه‌ . سه‌یر ئه‌وه‌یه‌ ئه‌و وڵامه‌ که‌ هیچ پێوه‌ندی به‌ حدک ه‌وه‌ هه‌ر نییه‌ وای له‌ کاووس و هه‌ندێ له‌ براده‌رانی حدکا کرد تا جارێکی دیکه‌ش کۆنه‌ قینه‌کان سه‌ر هه‌ڵده‌نه‌وه‌. دووباره‌ی ده‌که‌مه‌وه‌ هه‌ندێ له‌ هاورێیانی حدکا . دیاره‌ له‌ هه‌مان کاتدا ئه‌وه‌ی لای من گرینگه‌ ئه‌و فه‌رهه‌نگ و ئه‌و کولتووری پاشقول لێک گرتنه‌یه‌ که‌ به‌ تایبه‌تی ئه‌وانه‌ی سینگ بۆ یه‌کڕیزی و برایه‌تی ده‌کوتن په‌یره‌وه‌ی لێ ده‌که‌ن و تێذا کارامه‌ و پسپۆرن.. دیاره‌ هه‌موو بۆچوونه‌کان و سوکایه‌تیه‌کانی هه‌ندێ له‌ ئه‌ندامانی حدکا به‌ من و به‌ حدک و به‌ مامۆستا لای من کۆپی کراوه‌ و پارێزراوه‌ هه‌ر بۆ ئه‌وه‌ی رۆژیک وه‌ک به‌شێک له‌ شانازی و له‌ ته‌ربه‌یتی حیزبی بۆ به‌ره‌ی دوارۆژ له‌ توێی نووسراوه‌یه‌ک دا بڵاو بکرێته‌وه‌.

کێشه‌ی من وه‌ک کوتم ده‌گه‌ڵ که‌س و تاکی دیاری کراو نییه‌ چون ئه‌گه‌ر من دژایه‌تیه‌که‌م ده‌گه‌ڵ کاک کاووس بێ ئه‌وه‌ دامنا کاک کاووس و من لێکمان ده‌رکرد و لایه‌کی به‌لایه‌کیدا که‌وت، ئایا ئه‌و کێشه‌یه‌ جاریکی دیکه‌ و له‌ جێگایه‌کی دیکه‌ هه‌ڵناداته‌وه‌؟ ئایا ئه‌گه‌ر من بێده‌نگه‌م لێکرد ئه‌وا دیسان ئه‌و کێشه‌یه‌ بار ده‌کات و به‌ستێنه‌که‌ ده‌بێ به‌ زمانی محه‌مه‌دی مه‌هدی؟ بۆیه‌ کێشه‌ی من ده‌گه‌ڵ ئه‌و عه‌قڵیه‌ته‌یه‌ که‌ دوای سی ساڵ خه‌بات و تێکۆشان و دوای ده‌یان ساڵ ژیان له‌ هه‌نده‌ران و له‌ دنیای پێشکه‌وتوو و موته‌مه‌دین ئاڵوگۆڕی به‌سه‌ر دا نایه‌و هه‌ر وه‌ک ڕابردووی دوور چه‌ق به‌ستوو و هه‌ناسه‌ سارد ماوه‌ته‌وه‌ . کێشه‌ و نیگه‌رانی من ئه‌وه‌یه‌ که‌ به‌ره‌ی داهاتووش له‌ ئێمه‌مانان فێری شێوازی دیالۆگ و گفتگۆ بن و به‌ دڵنیاییش هه‌رجۆره‌ ئه‌ده‌بیاتیک به‌ چاک و خه‌راپییه‌وه‌ شوێنی خۆی له‌سه‌ر کۆمه‌ڵگا داده‌نێ.

با که‌س پێێ وانه‌بێ من رقم هه‌ستاوه‌ و تووڕه‌ بووم و ئه‌و بابه‌ته‌ به‌ تووڕێی ده‌نووسم، ئه‌گه‌رتووڕه‌بم له‌ ده‌ست ئه‌و کولتووره‌ سه‌قه‌ته‌ تووڕه‌م که‌ له‌ سه‌ڕێ ڕا ده‌رژێته‌ ناو ده‌ماره‌کانی کۆمه‌ڵگا، ده‌نا به‌ڵێن بێ کاک کاووس له‌وه‌ش زیاتر بێرێزم پێبکا من نه‌ رقم لێی ده‌بێته‌وه‌ و نه‌ به‌ هێنانه‌ گۆڕی ئه‌و باسه‌ روانگه‌م به‌رامبه‌ری ده‌گۆرێ . چۆن له‌ ڕابردوو سه‌یری کاک کاووسم کردوه‌ هه‌ر وه‌ک هه‌فته‌یه‌ک له‌مه‌وبه‌ر سه‌یری ده‌که‌م و پێشم به‌ که‌سێکی تێکۆشه‌ره‌ که‌ به‌شێک له‌ ژیان و ته‌مه‌نی خۆی فیدای گه‌له‌که‌ی کردوه‌ و رێزم بۆ تێکۆشان و خه‌بات و فیداکاریه‌کانی تا ئێستاش هه‌یه‌.

Monday 6 January 2014

ئیسلامی سیاسیی


ئیسلامی سیاسیی


هه‌تا باسی بێڕه‌حمی و وه‌حشیگه‌ری ئه‌و ده‌سته‌ له‌ گروپه‌ ترۆریسته‌ ئیسلامیه‌کان ده‌که‌ین دۆستانیک په‌یدا ده‌بن له‌ رووی دڵسۆزییه‌وه‌ داوا ده‌که‌ن ئه‌و باسانه‌ نه‌وروژێنین. ئه‌وان پێیان وایه‌ ئه‌و باسانه‌ رێزی خه‌ڵک وگه‌لی کورد شه‌ق ده‌که‌ن ، دۆستان، هاوڕێیانم، خۆشه‌ویستانم، ئه‌و ئیسلامه‌ سیاسییه‌ مرۆڤ کوژه‌ و ترۆریسته‌ بێره‌حمه‌ وجوودی هه‌یه‌، مه‌ترسیداره‌، هاشای لێناکرێ. چۆن ده‌بێ باسی شتێک نه‌کرێ که‌ هه‌یه‌ و گرێ کوێره‌ی ژیانی مرۆڤه‌کانه‌ و ئاسووده‌یی وئارامی ئینسانه‌کان ده‌شڵه‌ژێنێ؟! چۆن ده‌بێ باسی نه‌که‌ین کاتێ به‌ دڕندانه‌ ترین شێوه‌ به‌ربوونه‌ته‌ جه‌سته‌ی مرۆفایه‌تی، به‌ربوونه‌ته‌ هه‌ودای خه‌یاڵی عه‌شق وخۆشه‌ویستی ویشک کردنی کانیاوی ژیان!

نا .... نا .. من له‌ ئاست ئه‌و وه‌حشیگه‌رییه‌ی که‌ خه‌ریکه‌ ده‌بێته‌ مڵۆزمێکی مه‌ترسیدار بۆ سه‌ر ژیان و گوزه‌ران و عه‌قڵیه‌ت و فه‌لسه‌فه‌ی ئینسانه‌کان بێده‌نگ نابم، له‌قاوی ده‌ده‌م! هۆ کورو کچانی نیشتمانم، هۆ لاوه‌کان، مێرمنداڵانی دڵ پڕله‌هه‌ستی کوردستان! ئامان و سه‌ت ئامان رۆڵه‌.... وشیار و به‌ ئاگا بن... داوتان له‌ داوی ئه‌و دڕندانه‌ نه‌که‌وێ! ئامان و سه‌ت ئامان رۆڵه‌ نه‌که‌ن فریوی به‌درۆی به‌هه‌شتی به‌لێن پێدراوی ئه‌و دڕندانه‌ بخۆن... به‌هه‌شت و ئاسووده‌یی ئه‌و دنیا و ئه‌م دنیایه‌ له‌ پاراستنی گیانی مرۆڤه‌کان و هاوده‌ری و هاوخه‌می و یارمه‌تیدانیانه‌ نه‌ک له‌ سه‌ربڕین و کوشتاریاندا! جگه‌رگۆشه‌کانی کوردستان، ئاگادار بن، نه‌که‌ونه‌ داوی ئیسلامی سیاسیی ، ئه‌و به‌ حوکمی شه‌ریعه‌ت ره‌فتار ده‌گه‌ڵ من و تۆ و ئه‌و ده‌کات. ئه‌و ژیان و گوزه‌رانی خۆی له‌ تێکدانی ژیان و گوزه‌رانی مرۆڤه‌کاندا فۆرمۆڵه‌ کردووه‌ و بنه‌ماکه‌ی له‌سه‌ر کوشتن وتۆقاندن و سه‌ربڕینه‌.

لاوانی کورد، کچان و کورانی کورده‌واری، تکایه‌ هه‌ر به‌چه‌کی عه‌شق و خۆشه‌ویستی مرۆڤه‌کان، خۆشه‌ویستی به‌رامبه‌ر هه‌موو ئایین و ره‌گه‌ز و دین و مه‌سه‌بێکه‌وه‌، به‌ هه‌موو بیر و باوه‌رێکی جیاوازه‌وه‌، به‌ره‌وڕووی په‌یامهێنه‌رانی مه‌رگ و نه‌مان ببنه‌وه‌. چاوتان بکه‌نه‌وه‌ و هه‌رکه‌س دۆست و که‌سی خۆی له‌ مه‌ترسی ئه‌و بیرۆکه‌ مه‌ترسیداره‌ دژی ئینسانییه‌ ئاگادار کاته‌وه‌، ئه‌وه‌ ئه‌رکه‌ له‌ سه‌ر شانتان، ئه‌رکی ئینسانی و نیشتمانی هه‌موو مرۆڤێک. با هه‌ر که‌سه‌ و له‌به‌ر خۆیه‌وه‌ به‌رامبه‌ر به‌و ته‌وژمه‌ مه‌ترسیداره‌ بۆ سه‌ر رووح وره‌وانی کۆمه‌ڵگای به‌شه‌ری وه‌ده‌نگ بێ.

Friday 3 January 2014

تاڵه‌ژین 2


تاڵه‌ ژین 2

یادێک له‌ حاجی جانگیر بابم و دووهه‌ڵوێستی له‌بیر نه‌کراو

له‌دوای هاتنه‌ سه‌رکاری خومه‌ینی و رێژیمه‌که‌ی بابم نوێژی جومعه‌ی نه‌کرد
حاجی جانگیر که‌ منداڵه‌کانی خۆی و منداڵی زۆربه‌ی خزم و که‌س پێیان ده‌کوت "ئه‌با"، هه‌ر له‌ ده‌سپێکی هاتنه‌ سه‌ر کاری ئه‌و رێژیمه‌ خۆشی لێی نه‌هات و دانووی ده‌گه‌ڵی نه‌کوڵا. لێشی نه‌ده‌پێچانه‌وه‌ و زۆر جاران که‌ به‌زه‌ره‌ریشی ته‌واو بووبا قسه‌ی خۆی ده‌کرد و به‌ڕاستی کاتێ که‌ پێکه‌وه‌ ده‌بووین و ده‌گه‌ڵیان تووشی قڕه‌ ده‌بوو من نیگه‌ران ده‌بووم، هه‌ر بۆیه‌ له‌ دوای هاتنه‌ سه‌ر کاری ئه‌و رێژیمه‌ دا بابم له‌ هه‌ڵوێستێکی سه‌یردا نوێژی جومعه‌ی نه‌ده‌کرد و دژایه‌تی ئه‌و که‌سانه‌شی ده‌کرد که‌ ده‌چوونه‌ نوێژی جومعه‌ی، قسه‌ی هیچ مامۆستایه‌کی ئایینییشی ده‌سه‌رییه‌وه‌ نه‌ده‌چوو که‌ پێیان ده‌کوت نوێژی خۆت بکه‌ حاجی‌ خۆ نوێژی جومعه‌ هی ده‌وڵه‌ت نییه‌! بۆ نموونه‌ زۆر جار به‌ڕێز مامۆستا مه‌لاعه‌زیزی مزگه‌وتی حاجی ئه‌حمه‌د که‌ بابمی زۆر خۆش ده‌ویست و بابیشم رێزێکی یه‌کجار زۆری بۆمامۆستا هه‌بوو به‌ بابمی ده‌کوت که‌ نوێژی جومعه‌کان ده‌ست پێبکاته‌وه‌ به‌ڵام بابم به‌ قسه‌‌ی ئه‌ویشی نه‌ده‌کرد و تا فه‌وتی کرد نوێژی جومعه‌ی‌ له‌ پشت ئیمام جومعه‌ ده‌ستنیشانکراوه‌کانی مزگه‌وتی سوور واته‌ مزگه‌وتی جومعه‌ی نه‌کرد. ئه‌و یه‌ک ده‌لیلی هه‌بوو که‌ هه‌میشه‌ و له‌ هه‌موو جێگایه‌ک له‌ دیفاع له‌ هه‌ڵوێسته‌که‌ی خۆیدا ده‌یکوته‌وه‌:

"ئه‌من چۆن له‌ پشت مه‌لایه‌ک نوێژی جومعه‌ ده‌که‌م که‌ وه‌ک توتی ئه‌وه‌ی پێیان کوتووه‌ دووباره‌ی ده‌کاته‌وه‌، ئه‌من چۆن له‌ پشت مه‌لایه‌ک نوێژی جومعه‌ ده‌که‌م که‌ تفه‌نگێکی به‌ده‌سته‌ وه‌ گرتووه‌ و‌ هه‌ر به‌و تفه‌نگه‌ی و هه‌ر به‌و ته‌بلیغاته‌ی کوڕی کوردی ده‌کوژن و ئه‌منیش ده‌بێ بچم له‌ پشت سه‌ری نوێژی جومعه‌ بکه‌م! وه‌ڵا له‌ نێوه‌راستی کڵی جه‌حه‌نده‌مێم هاوێن هه‌تا ئه‌وانه‌ هه‌بن و ئه‌من هه‌بم نوێژی جومعه‌یان له‌ پشت سه‌ری ناکه‌م!" ئه‌وانه‌ قسه‌کانی خۆی بوون که‌ چاک و خه‌راپ وه‌ک خۆی باسم کردوون و شاهیدی ئه‌و هه‌ڵوێسته‌ش ره‌نگه‌ هه‌ر ئێستا به‌ سه‌دان که‌س بن.


هه‌ر وه‌ک کوتم بابم هه‌ڵوێسته‌کانی له‌ نه‌وعی خۆیدا بێ هاوتا بوون، چاک یان خه‌راپ زۆر جاران له‌ گه‌ڵ ئه‌وه‌ی دا خوێنده‌واری که‌م بوو و هه‌ر به‌شی حیساب و کتابی دووکانی خۆی ده‌زانی به‌ڵام خاوه‌ن قسه‌ و کرداری خۆی بوو. ئه‌وه‌ی باوه‌ڕی پێی بوو له‌ درکاندنی نه‌ده‌پرینگایه‌وه‌!

ساڵێکی تازه‌ی سه‌رمای پاییز دا هاتبوو من و وه‌ستا ره‌شیدی ئامۆزام و مامه‌ که‌ریم به‌فراو و سه‌لاحی کوری که‌ جگه‌ له‌ بابم هه‌ر هه‌موویان له‌ ژیاندا ماون به‌ سواری جیبه‌که‌ی وه‌ستا ره‌شیدی ئامۆزام ده‌چووین بۆ تاڵاو، وه‌ستا ره‌شید ماشێنه‌که‌ی داژووت، ئه‌و ده‌م عوسمان تالاوی که‌ دایکی ئامۆزای بابم بوو سێ گۆلی گه‌وره‌ی ماسی هه‌بوو ، بابم و مامه‌ که‌ریم ده‌چون بۆ راوی ماسی له‌ گۆڵه‌که‌ی عوسمان تاڵاوی، دیاره‌ مامه‌ که‌ریم راوچی نه‌بوو به‌ڵام بابم بۆ ئه‌وه‌ی ره‌فیقی بۆ په‌یدا بێ و پارتیشی لای عوسمان به‌هێزتر بێ مامه‌ که‌ریمی فێری راو کردبوو که‌ ده‌بووه‌ خاڵی عوسمان. هه‌مووو که‌ڕه‌تیش راویان ده‌بوو. ئاخر گۆله‌کان پڕ بون له‌ ماسی. ئه‌من و وه‌ستا ره‌شید ده‌چووین بۆ راوی مراوی و قاز، سه‌لاحیش ده‌چوو بۆ نانی گه‌رمه‌ ته‌ندوور و شیرێژ و رۆنی که‌ره‌.

له‌ ده‌روازه‌ی‌ مه‌هاباد میاندواو وه‌ک هه‌میشه‌ رایانگرتین، بازدید بوو. له‌ پێشدا له‌ شۆفیر را پێداهاتن که‌ وه‌ستا ره‌شید بوو، کوجا میری؟ میریم شکار، شکار چی؟ ئۆرده‌ک و قاز! کو توفه‌نگیت؟ اینها پشت سه‌ره‌مێ. جه‌واز هه‌م دارید؟ به‌لێ بفه‌رما! له‌ کۆڵی بوونه‌وه‌ ، هه‌ر له‌ جێیوه‌ له‌منی پرسی منیش وڵامی خۆم داوه‌ و نه‌جاتیمان هات، ئه‌وجار چووه‌ ئه‌وبه‌ری و به‌ فشه‌ له‌ بابمی پرسی حاجی کو توفه‌نگێ شما؟ بابیشم کوتی درخانه‌ است. ئێ پس توفه‌نگ هه‌م دارید. بابیشم کوتی ناوه‌ڵا نه‌دارم اما شوما گوفتی کو توفه‌نگێت من هم گوفته‌م در خانه‌ است! پاسداره‌ خۆی سوور هه‌ڵگێرا و کوتی مه‌سخه‌ره‌ میکونی مرا؟! بابیشم کوتی نه‌خێر مه‌سخه‌ره‌ نمیکۆنه‌م. پاسداره‌ دیسان ده‌ستی پیکرد و کوتی حاجی! من وه‌زیفه‌ دارم از شوما بپورسم از کوجا میای کوجا میری، من از اسفهان آمده‌ام به‌ شما خدمت کونه‌م چرا با من اینجووری سوحبه‌ت میکونی؟ بابیشم هه‌ڵیدایه‌ و کوتی :
من در این شهر به‌ دنیا آمه‌ده‌ام، شما ماڵ ئیسفه‌هان هستی‌ ، این من هستم که‌ باید از شما بپرسم اینجا چکار میکنی نه‌ شما، اینجا شهر من است، خاک من است! شما من پیر مرد را مسخره‌ میکونی که‌ من توفه‌نگه‌م کجاست؟ پاسداره‌ که‌ گوێی له‌و قسانه‌ بوو سوور سوور هه‌ڵگه‌ڕا... من له‌ قسه‌کانی بابم نیگه‌ران بووم هه‌ر ده‌م بۆڵاند که‌ له‌کۆڵ کابرا بیته‌وه‌ .. له‌و ده‌مه‌دا پاسداره‌ تاوێک له‌ بابم ڕاما و ئه‌و جار به‌ئه‌سپایی هه‌ندێک پاشه‌و پاش کشایه‌وه‌ و کوتی..... برید....

تاڵه‌ژین 1


تاڵه‌ژین     1

یادێک له‌ حاجی جانگیری بابم و دووهه‌ڵوێستی له‌بیر نه‌کراو

نازانم خه‌ڵکی چۆنه‌ به‌ڵام من هه‌موو رۆژێ و هه‌موو شه‌وێ ده‌گه‌ڵ بیره‌وه‌ریه‌کانی بابم بۆ کورت ماوه‌ش بێ ده‌ژیمه‌وه‌ و خاتیره‌کان زیندوو ده‌بنه‌وه‌. حاجی جانگیر که‌سایه‌تێیه‌ک بوو که‌ له‌ شاری مه‌هاباد و ده‌وروبه‌ری که‌م هه‌بوون نه‌یناسن و خۆشیان نه‌وێ، ئاخر له‌ دنیا دا دوو تاقمه‌ که‌س زۆر ناسراون ، یه‌ک ئه‌وانه‌ی خۆشه‌ویستن و دووهه‌م ئه‌وانه‌ی ناخۆشه‌ویستن، بابم به‌ خۆشییه‌وه‌ له‌وانی خۆشه‌ویست بوو.

حاجی جانگیر، دووکانی که‌لوپه‌لی خواردنی هه‌بوو له‌ کووچه‌ی سه‌ربه‌رداشی، خه‌ڵکی گونده‌کان به‌ تایبه‌تی شامات و محاڵ به‌زۆری روویان ده‌ دووکانی بابم ده‌کرد و به‌یانیان رێی رێداری نه‌بوو، په‌نیر و ماست و شیرێژ و که‌ره‌ی تاازه‌ له‌ دووکانی بابم ئاشی پێده‌گه‌را، چه‌رچی سه‌ربه‌رداشی هه‌میشه‌ قڕه‌یان بوو ده‌گه‌ڵی چوون بابم زیاتر لایه‌نی فرۆشیاره‌کان و ئه‌وانه‌ی ده‌گرت که‌ به‌ قه‌ولی خۆی رسقیان دێنایه‌ به‌رده‌ستی. چه‌ندین ساڵ له‌مه‌وبه‌ر واته ئه‌و کاته‌ی که‌ خۆم منداڵێک بووم ‌رۆژانی ته‌عتیل بابم منیشی ده‌برده‌ دووکانی خۆی و ده‌یکوت بامێشێن و جگێن و ته‌وغێن نه‌که‌ی! له‌ دوای سه‌عات 1 و 2ی پاش نیوه‌ڕۆ ئه‌وجار ده‌گه‌ڵ ره‌حمه‌تی له‌تیف یاهوو ده‌ستیان ده‌کرد به‌دامه‌، به‌ قه‌لی میرزا ئه‌حمه‌د ده‌یکوت ئێواران خه‌ڵک ده‌هاته‌ سه‌یری شه‌ڕه‌که‌ڵێ. کاتێ له‌ به‌رامبه‌ر یه‌ک داده‌مه‌زران به‌ڕاستی ره‌جز خوانی واته‌ شه‌ڕی ره‌وانییه‌که‌یان له‌ دامه‌که‌یان خۆشتر بوو، لایه‌کی کووچه‌که‌ ده‌گیرا ئه‌وه‌نده‌یان بینه‌ر هه‌بوو، تا وای لێهات مالی حاجی ڕه‌شه‌ی ئاوه‌دان بێ قاوه‌خانه‌که‌ی کرده‌ شوێنی دامه‌ی ئیدی ئه‌ویش بازاره‌که‌ی زیاتری گرت و چه‌ندین ده‌ستی ته‌خته‌ دامه‌ دانابوو، مشته‌ری به‌سه‌ر وه‌ربوون وه‌ک مارو مێرووی.

ئه‌گه‌ر دامه‌ نه‌با دۆسته‌کانی بابم له‌ لای کۆ ده‌بوونه‌وه‌ باسی قسه‌ و مه‌سه‌له‌ی جۆر به‌جۆریان ده‌کرد، هه‌ر له‌ باس و جه‌فه‌نگی نێوخۆیان ڕابگره‌ تا ده‌گه‌یشته‌ باسی "گازه‌ردی" که‌ مه‌به‌ستیان شا بوو، ئه‌و ره‌فیقانه‌ی به‌زۆری له‌ دووکانی بابم کۆ ده‌بوونه‌وه‌ بریتی بوون له‌ : ئاغای زه‌بیحی برای مامۆستا زه‌بیحی، میرزا ئه‌حمه‌د که‌ کارمه‌ندی دادگا بوو، ئاقای موفتی که‌ به‌داخه‌وه‌ نێوه‌ بچووکه‌که‌یم له‌ بیر نییه‌ به‌ڵام وابزانم بابی ره‌حمانی مفتی بوو، ماڵیان له‌ کووچه‌ی 8 میتری بوو و که‌ریم به‌فراوی مامم و چه‌ند که‌سێکی دیکه‌.
شۆڕش که‌ کرا ئێمه‌ له‌ یه‌که‌م رۆژه‌کانی شۆڕشه‌وه‌ دژی رێژیمی شا بووین. من هه‌ر ساڵی 57 و زۆر پێش رووخانی شا ئێساتاش نازانم چۆن بوو و له‌ کام رێگاوه‌ پێوه‌ندیم به‌ حیزبی دێمۆکڕاته‌وه‌ کرد و ده‌گه‌ڵ 4 که‌سی دیکه‌ ره‌سمه‌ن یه‌ک شانه‌ی حیزبیمان پێک ده‌هێنا، ک ا، ا م ، ک ... که‌ ئه‌و کات له‌ زانکۆی ورمێ ده‌یخوێند و یه‌کی دیکه‌ که‌ ناوه‌که‌یم له‌ بیر نییه‌، ئه‌وانه‌ی زۆربه‌یان ئێستاش له‌ مه‌هابادن و له‌ ژیان دا ماون، یه‌کێک له‌ کاره‌کانمان زه‌بت کردن و تۆمار کردنی دووباره‌ی به‌رنامه‌ و ئه‌ساسنامه‌ی حیزب بوو که‌ له‌ ماڵه‌ ئێمه‌ ده‌ستمان پێ کرد و زه‌پتی(ته‌سجیل) گه‌ڕه‌کێم هه‌موو به‌ ئه‌مانه‌ت وه‌رگرتبوو و به‌ ڕابیت پێکمان وه‌سڵ کردبوو به‌ڵام رۆژێ هه‌ر ده‌مان توانی چه‌ند دانه‌ی لێ زه‌بت که‌ین، ناچار پاش سێ چوار رۆژ نه‌واره‌ ئه‌سڵیه‌که‌م هه‌ڵگرت وچوومه‌ خانێ لای مامه‌ عه‌یزم که‌ به‌ عه‌یزی که‌ریمه‌ سووری ناسرابوو. ئه‌منی یه‌کجار زۆر خۆش ده‌ویست به‌ڵام ئه‌وده‌م ئه‌و شای پێ له‌ خومه‌ینی چاکتر بوو و عه‌کسی شای هه‌ر له‌ دووکانه‌که‌ی هه‌ڵواسی بوو، که‌ چوومه‌ لای داوام لێکرد بێ ئه‌وه‌ی گوێ به‌ نه‌واره‌که‌ بدا 100 کاسێتم بۆ کۆپی بکات، کوتی نابێ ، ئه‌من چۆن نه‌زانم نه‌وار چییه‌ بۆت کۆپی ده‌که‌م، ئه‌وه‌ به‌شکه‌م شتی خه‌راپی تێدا بێ! کوتم جا ئه‌تۆ ئه‌من ده‌ناسی کوا ئه‌من شتی خه‌راپ ده‌که‌م؟ کوتی نا نا بیستوومه‌ غه‌ڵه‌تی زیادی ده‌که‌ی و له‌ دژی ئه‌وه‌ (ده‌ستی بۆ وێنه‌که‌ی شای ڕاداشت) قسه‌ی قۆڕ ده‌که‌ی! ئه‌منیش کوتم خۆ ئه‌وه‌نده‌م خۆش ده‌وێ بۆیه‌ هیچ ناڵێم ده‌نا ئێستا ئه‌و عه‌کسه‌م ده‌دڕاند و ده‌ بن پێیانم ده‌خست! ده‌ستی به‌ جنیوان کرد، زۆرم لێ تووڕه‌ بوو، به‌ڵام ده‌مزانی هه‌ر چه‌ندی لێم تووڕه‌ بێ هه‌ر به‌ دڵ لێم تووڕه‌ نییه‌. دوایی کوتم زۆر چاکه‌ من ده‌بێ بگه‌ڕێمه‌وه ئه‌و نه‌واره‌م بۆ کۆپی که‌ تکایه‌. ‌کوتی هه‌تا گوێی نه‌ده‌مێ کۆپی ناکه‌م، کوتم مامه‌ گیان 50 ی لێ کۆپی که‌ و دوایه‌ گوێی بده‌یه‌، کوتی زۆر چاکه‌، ئه‌تۆ بڕۆ ده‌ورێکی لێده‌ و وه‌ره‌وه‌، کوتم هه‌تا ده‌ست پێنه‌که‌ی ناڕۆم، ده‌سگای کۆپی کردنه‌که‌ی 4 کاسێتی ده‌خوارد یه‌ک ئه‌سڵی و سێ کۆپی ده‌کرد. ده‌ستی پێکرد و منیش هه‌ر له‌ لای بووم نزیک 20 دانه‌یه‌کی کۆپی کردبوو، چوومه‌ ئه‌ودیوی ویترینه‌که‌ی و توند ماچم کرد و کوتم جا ئه‌وه‌ ده‌چم و دێمه‌وه‌.

پێم وابێ نیو سه‌عاتم پێجوو ئه‌گه‌ر هاتمه‌وه‌ نێوچاوانی وا تاڵ بوو نه‌مدوێرا چاوی لێبکه‌م، کوتم چییه‌، کوتی هه‌تیوه‌ ئه‌تۆ بۆخۆت چاوت ده‌رێ بۆ نان و دۆی منیش ده‌بڕێ! ئه‌وه‌ چییه‌ بۆ منت هێناوه‌ خودا غه‌زه‌بت لیگرێ! پێکه‌نیم و کوتم ماچێکی دیکه‌شم ده‌یه‌ به‌ قوه‌ربانت بم..... سوور هه‌ڵگه‌ڕابوو وه‌ک چه‌ونده‌ری، کوتی هاشای چه‌نده‌ به‌ حه‌یاشه‌! خۆلاسه‌ پاش چه‌رمه‌سه‌رییه‌کی زۆر نزیک 100 دانه‌ی بۆ کۆپی کردم و له‌ دوو کارتۆنانی نا و سه‌ری به‌ نه‌واری هایده‌ و مه‌هیستی داپۆشی و دایمه‌ ده‌ست، هاتمه‌وه‌ مه‌هاباد و هه‌ر که‌سه‌ له‌و براده‌رانه‌ چه‌ند ده‌نکیکی بۆ دۆستانی خۆی برد و ئه‌وی دیکه‌مان له‌ دوای نوێژی جۆمعه‌ به‌ خۆرایی دا به‌ خه‌ڵکی و له‌ راستی دا بڵاومان کرده‌وه‌.

رێژیم رووخا، له‌ نێوان رووخانی ریژیم و هاتنه‌ سه‌رکاری خومه‌ینی زۆر خاتیره‌ی تاڵ و شیرینی دیکه‌م هه‌یه‌ که‌ گێرانه‌وه‌یان ده‌بێ به‌ کتێب بێ. خومه‌ینی که‌ له‌ ته‌یاره‌ی ده‌هاته‌ خوار، ئه‌من و خودایاری باهووش برای شه‌هریاری باهووش که‌ پێشمه‌رگه‌ بووو‌ له‌ قازیاوا شه‌هید بوو، له‌ ماڵه‌ ئێمه‌ دانیشتبووین، ئه‌من خۆشیم ده‌دڵی داده‌گه‌را و باهووشییش که‌ ره‌فیقی منداڵیم بوو هه‌ر وه‌تر، به‌ڵام بابم لێکدا لێکدا جنێوی ده‌دا و ده‌یکوت کوڕه‌ رۆڵه‌ بۆ خۆتان که‌ر کردووه‌ چۆن مه‌لا بۆ شا ده‌بێ؟ چۆن مه‌لا ده‌توانێ وڵاتێکی زل و زه‌به‌لاحی وه‌ک ئێران به‌ڕیوه‌ به‌رێ؟ ئه‌و چه‌قڵه‌ سه‌مایه‌تان له‌ چییه‌؟ بابم له‌ یه‌که‌م رۆژه‌کانی هاتنه‌ سه‌ر کاری ئه‌و رێژیمه‌ دانووی ده‌گه‌ڵی نه‌کۆڵا و قه‌تی ئیمان پێنه‌هێنا و لێکدانه‌وه ساده‌‌کانی له‌ زۆر سیاستوانی ئه‌م سه‌رده‌مه‌ راستتر ده‌رچوون.

له‌دوای هاتنه‌ سه‌رکاری خومه‌ینی و رێژیمه‌که‌ی بابم نوێژی جومعه‌ی نه‌کرد

درێژه‌ی هه‌یه‌

وێنه‌که‌ حاجی جانگیر بابم و سارا عه‌زیزی دایکم