نه‌ک سه‌ت که‌ره‌ت هه‌زار جار گریاوم هاوڕێ

نه‌ک سه‌ت که‌ره‌ت هه‌زار جار گریاوم هاورێ

نووسینی: برایم جه‌ها‌نگیری

ئه‌و قسه‌یه‌ت قه‌ت له‌ بیر ناکه‌م هاورێ به‌ڵام تۆش له‌ بیرت نه‌چێ نه‌ک سه‌ت که‌ره‌ت هه‌زار جار گریاوم هاورێ! گریاوم بۆ ئه‌و خۆزگه ‌و ئاواتانه‌ی بوون به ‌کۆلکـه‌ زێرینه‌ و هه‌ر رۆیشتم و نـه‌ی گه‌یشتمێ، هه‌تا لێی نزیکتر ده‌بوومه‌وه که‌مره‌نگتر ده‌بۆوه! به‌لێ هه‌زار جار گریاوم بۆو مناڵه‌ی له شیرین خه‌ودا به بێ ماڵئاوایی به جێم هێشت، بو و مناڵه‌ی ‌له پێناو ده‌سه‌لاتی تۆ دا قوربانی ده‌بێ!؟ چۆن ‌نه‌گریه‌م‌ كاتێ مرۆڤه له خۆ بردووه‌كان ‌شه‌ر له‌ سه‌ر سفره‌ی ‌به‌تاڵ ‌ده‌كه‌ن، ئه‌وه‌ی ده‌یڵێن باوه‌ریان پێی نییه، قسه‌ی دڵ‌ و زمانیان یه‌ك نێیه! ده‌گریم هاورێ هه‌زار‌ جار‌ ده‌گریم، باخ ویشكه ‌و باخچه سیس كه‌چی ‌‌هی وایه هێشتا ‌هه‌ر بیر له گوڵی سیس بوو ده‌كاته‌وه! خراو ده‌ور و زه‌مانه‌ێكه هاورێ ‌پیاو وه‌بیر ئه‌و شێعره‌ی حافز ده‌كه‌وێته‌وه كه‌ده‌لێ "كچه‌كان شه‌ریانه ده‌گه‌ل دایكانداو كوره‌كان به خوێنی سه‌ری بابیان توونین؟  هاورێ! چه‌ند خۆش ‌ده‌بوو مرۆڤ بۆ جارێكیش بوو بێ له دڵه‌وه ده‌ست به چاوان دا بێنێ و ئـه‌و دنیایه چۆن هه‌یه هه‌ر وای ببینێ نه‌ك چۆنی خۆی پێی خۆشه؟ راستییه‌كان ته‌له‌ویزیۆنی ره‌ش ‌و سپی ‌نین‌ به ‌ده‌ڵقێكی ‌ره‌نگێكی ‌هه‌ر ره‌نگێكی‌ پێمان خۆش بێ‌ به‌و ره‌نگه‌ ‌ته‌ماشای ‌بكه‌ین! من هه‌ر چه‌ندی تێی ده‌فكرم ده‌بینم ئه‌و دنیایه زۆر له‌وه گه‌وره‌تره كه كاتی خۆی جیـران دووكانه‌كه‌م له سه‌ر یه‌ك سانتی میتر زه‌وی شه‌ری ده‌گه‌ل من ده‌كرد، به راستی جێگای هه‌موو لاێك ده‌بێته‌وه . ئێمه‌مانان له زۆر باران گله‌یی له خه‌ڵك ده‌كه‌ین و ره‌فتار گه‌لی ئه‌وان بـه ناپه‌سه‌ند ده‌زانین، ئایا بۆ خۆشمان هه‌ر وا نین ؟! خۆزگه هاورێ پێش كوردایه‌تی ‌و سیاسه‌ت كردن به مانای ‌راسته‌قینه باوه‌رمان به ئینسانیه‌ت‌ و ئینسانبوون هه‌با، دیاره ئێوه‌ش باش ده‌زانن كه ئینسان بوون هه‌ر ئه‌وه نییه كه له ‌سه‌ر دوو لاق برۆین ‌و زمانمان بگه‌رێ، ئینسان به كه‌سێك ده‌کوترێ كه ره‌وشتی ئینسانی هه‌بێ ده‌روونی ته‌ژی بێ له هه‌ست و نه‌ستی ئینساندۆستانه، نه پاره بیگۆرێ و نه كورسی و نه ده‌سه‌لات. زه‌رده‌شت په‌یامبه‌ری راستی و ئه‌خلاق و مرۆڤایه‌تی ئاوای کوتووه: بیری باش، گووتاری باش، کرداری باش. ئایا ئه‌گه‌ر ئیمه‌مانان له‌و سێ بنه‌مایه‌ی بۆ ئینسان بوون دیاری کـراوه ‌ورد بینه‌وه ‌و وه‌ردی ده‌ینه‌وه‌ و کڵاوی خۆمان بکه‌ین به‌ قازی ‌کامه‌یان‌‌‌ ره‌چاو ده‌که‌ین؟ په‌یامبه‌ری ئیسلام فه‌رموویه‌تی :ئه‌وه‌ی بۆ خۆتت ناوێ بۆ دراوسیه‌که‌شت نه‌ت هه‌وێ، ئه‌وه‌ی بۆ خۆت ده‌تهه‌وێ به‌ دراوسیه که‌شتی ره‌وا ببینه.‌ له سه‌دا چه‌ندی ‌موسولمانان ئه‌و فه‌رمایشته به جێ ده‌گه‌ێنن؟ خۆ ئه‌وانه‌ی باوه‌ری غه‌یره‌ دینیان هه‌یه‌و به‌ واتایه‌کی دیکه‌ لاییکن و جۆرێکی دیکه‌ بیر ده‌که‌نه‌وه‌ هێندێ پرنسیبی ئه‌خلاقیان هه‌یه و‌ به‌ پێیه‌ حه‌ز به‌ ته‌ره‌قی و پێشکه‌وتنی هاورێ و هه‌واڵی خۆیان ده‌که‌ن ته‌نانه‌ت له‌و پێناوه‌ دا ئاماده‌ی هه‌موو چه‌شنه‌ یارمه‌تیدانێکن، به‌ڵام ئه‌گه‌ر ته‌نیا و بۆ یه‌کجاریش بووبێ و له‌ ناخی دڵه‌وه‌ وڵامێکی راست به‌و پرسیاره‌ بده‌ینه‌وه‌ ده‌توانین بڵێین ئێمه‌ له‌ ناخی دڵماندا  واین و ئاوا ره‌فتار ده‌که‌ین؟ هاورێ چه‌لان باس له‌ دووروویی مرۆڤه‌کان ده‌کرا، ئێستا خه‌ڵک سه‌ت رووی هه‌یه‌ که‌ ده‌تگاتێ زمان چه‌ور و شیرن، وه‌ک برای گیانی وایه‌ هه‌ر که‌ تێپه‌ری له‌ پشته‌ سه‌رت ئه‌وه‌ی خه‌راپه‌ بۆت هه‌ڵده‌به‌ستێ و ئه‌وه‌‌ی نه‌شبووه بۆت ساز ده‌کا؟ تازه‌ خه‌ڵکیش پێی هه‌ڵده‌ڵێن و له‌ تاریفی دا ده‌گۆترێ فڵانه‌ که‌س پیاوێکی هێنده‌ هێنده‌ زیره‌که‌!!؟ به‌ڵێ هاورێ ئه‌وانه ‌و زۆر نموونه‌ی دیکه‌ش راستی حاشا هه‌ڵنه‌گری کۆمه‌ڵگای ئێمه‌ن، حه‌ز ده‌که‌ین سه‌ر به‌ هه‌موو که‌لێن و قوژبنه‌کانی ژیانی تایبه‌تی خه‌ڵک دا بکه‌ین، هیچ هه‌رێمێک بۆ ژیانی تایبه‌تی که‌س قایل نین ده‌ڵێن جارێک یه‌کێکیان به‌رده‌ باران ده‌کرد، زۆریان له‌ته‌ خشت و به‌ردی پر به‌ چنگ پێدا دا، له‌ نه‌کاو گڵمه‌تێکی وه‌پشتی که‌وت، هاواری لێ بلیند بوو، هه‌موو پێیان سه‌یر بوو یه‌کێ لێی پرسی بۆچی ئه‌و هه‌مووه به‌ردو له‌ته‌ خشته‌یان پێدادای مته‌قت لێوه‌ نه‌هات و به‌و گڵمه‌ته‌ هاوارت لێ بلیند بوو؟ ئه‌ویش به‌ ئه‌سپایی وڵامی داوه‌ ئه‌و گڵمه‌ته‌ هی دۆست بوو؟ به‌ڵێ جار جار بۆ فێنکایه‌تی ده‌روونی گڕگرتوو فرمێسکی چاو به ‌هانای مرۆڤه‌وه‌ دێت و هه‌رگیز ئه‌و فرمێسکه‌ نیشانه‌ی لاوازی نییه‌، ئه‌وانه‌ی له‌و به‌شه‌دا که‌میان هه‌یه نه‌ ته‌نیا نابێ شانازی پێوه‌ بکه‌ن به‌ڵکوو ده‌بێ ئه‌وه‌ بزانن که‌ که‌م‌وکوریان هه‌یه‌ و پێویسته‌ بیرێک له‌ خۆیان و له‌ ده‌روونی خۆیان بکه‌نه‌وه‌. هاورێ ده‌رد زۆره ‌به‌ڵام کورد گوته‌نی زۆر کوتن قۆرئان خۆشه‌، هێنده‌ شتی چه‌وت و لاڕێ ده‌بینی مێشکت تێک ده‌چێ ، پێشینیان کوتوویانه‌ مردوو که‌ مرد لینگی درێژ ده‌بێ، یان کوردان مردوو په‌ره‌ستن، ده‌توانم بلێم ئه‌و وته ‌و په‌نده‌ له‌م ده‌ورو زه‌مانه‌یه‌دا پر به‌ پێستی خۆیه‌تی، زۆر جاران کوردێکی شۆرشگێر له‌ لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتداره‌ دیکتاتۆره‌کانه‌وه‌ گیراوه ‌و زیندانی کراوه‌، له‌ ماوه‌ی زیندانی بوونه‌که‌ی دا که‌س ئاورێکی له‌ ماڵ و منداڵه‌که‌شی نه‌داوه‌ته‌وه‌، هێور هێو‌ر له‌ یادان چۆته‌وه‌، ته‌نانه‌ت له‌ کۆری دۆستان دا که‌س پێکێ ئاره‌قیشی به‌ یادی هه‌ڵنه‌داوه‌، له‌ پر خه‌به‌ر دێ کابرا ئێعدام کراوه‌، ده‌بێته‌ هه‌را، باس باسی له خۆبردوویی و ئازایه‌تی ئێعدام کراوه‌که‌یه, ئه‌وه‌ی به‌ حه‌وت پشتان نا‌گاته‌ شه‌هیده‌که‌ هه‌وڵ ده‌دا خۆی بکاته‌ خزمی پشتێ،  راست پیاو وه‌بیر نه‌قلی ده‌ڵه‌که‌که‌ ده‌که‌وێته‌وه که‌ به‌ زیندی سه‌ر که‌س به‌ تمه‌نێک نه‌ی ده‌کری به‌ڵام که‌وڵه‌که‌ی به‌ چه‌ند به‌رابه‌ری قیمه‌ت ده‌فرۆشرا. هاورێ جار جار مه‌مانان وه‌ک فیلته‌ری ماشێن دێینه‌ به‌ر چاو فیلته‌ری ماشێن تا کار ده‌کا و به‌ که‌ڵکه‌، خاوه‌ن ماشێن هه‌تا رۆن ده‌ماشێنه‌که‌ بکات  به‌ خێرا خۆی په‌رۆیه‌کیش به‌ سه‌رو گوێلاکی فیلته‌ره‌که‌ دادێنێ، به‌ڵام که‌ کۆن بوو یان تووشی خه‌له‌لێک هات توور هه‌ڵده‌درێ و ئاوڕی لێ نادرێته‌وه‌!؟ که‌چی هه‌موو لایه‌ک ده‌زانین مرۆڤ مرۆڤه‌و فیلته‌ر فیلته‌ر.  که‌ وایه‌ به‌ هیچ له‌ونێ ره‌وا نییه‌ به‌ چاوی فیلته‌ر سه‌یری مرۆڤ بکرێ هه‌ر بۆیه نه‌ک سه‌ت که‌ره‌ت هه‌زار جار گریاوم هاورێ؟‌ ئه‌و بابه‌ته‌ له‌ مانگی 9 2006 له‌ ماڵپه‌ڕی گیاره‌نگ بڵاو بۆته‌وه‌